Στην Columbia (σχεδιαςμενη απο την EMI, Electric and Musical Industies) στην Ριζούπολη υπήρχαν 3 studios.
Το πρώτο.που φτιάχτηκε ήταν το στούντιο 3.το 1936.
Τα studios 1 και 2 εγκαινιάστηκαν το 1964.
Ο Δρόμος του Μιμη Πλεσσα ηχογραφήθηκε σε ένα απο τα καινούργια. Η ηχογράφηση ήταν direct to Stereo. Αυτό σημαίνει οτι οι μουσικοί έπαιξαν μαζι, ζωντανά και ταυτόχρονα ο μηχανικός ήχου χειρίστηκε την κονσόλα μίξης σε πραγματικό χρόνο. Έτσι οι πολλές ειςοδοι της κονσόλας απο το σήμα απο κάθε μικρόφωνο κοντά σε κάθε όργανο μετατράπηκαν σε 2 εξόδους και γράφτηκαν σε ένα δυκαναλο μαγνητόφωνο.
Το μαγνητόφωνο ήταν το BTR2 (British Tape Recorders) της EMI με σωλήνες ηλεκτρονίων. Όλα αυτά τα μηχανήματα σχεδιάζονταν και καταςκευαζονταν απο ηλεκτρονικούς μηχανικούς σε ένα απο τα καλύτερα ερευνητικά μέτρα στον πλανήτη, το CRL (central research laboratories) της EMI κοντά στο Λονδίνο. Εκεί κατασκευαστικε απο τον Allan Blumlein το πρώτο radar, η Blumlein μεθοδος stereo ηχογράφησης και κοπής δίσκων.
Μικρόφωνα που χρησιμοποιήθηκαν για παραδιγμα στον Δρόμο του Μιμη Πλεσσα: Neumann U47 με σωλήνες ηλεκτρονίων, U67 κτλ.
Τυπικές αποστάσεις απο μικρόφωνα και πηγές ήχου της τάξης των 9 ιντσών.
Ο Στέλιος Γιαννακοπουλος, μηχανικός ήχου, εν γενεί στη φωνή πρόσθετε λίγα ντεσιμπέλ στους 2.5 περίπου χιλιοκυκλους ανα δευτερόλεπτο (πχ 2.5 KHz) για ψυχοακουστική ισοσταθμίση με βάσει τις ισοφωνικες καμπύλες Fletcher Manson).
Ο μηχανικός ήχου Γιώργος Κανσταντοπουλος, ηχογράφησε πολλά κινηματογραφικά, όπως απο ταινίες του Κλέαρχου Κονιτσιωτη. Σύμφωνα με συνομιλία μαζι του, εν γενει δεν χρησιμοποιούσε compressor και χειροκίνητα ανεβοκατέβαζε το fader για να κρατήσει τη στάθμη στο επιθυμητό επίπεδο. Του Στέλιου Καζαντιδη του άρεσε ετςι ο ήχος και έτσι απο οτι φαίνεται ονόμασαν
τον compressor φωνοπνηχτη;
Ο Στέλιος Γιανακοπουλος που ηχογράφησε τους περισσότερους δίσκους του Μανου Χατζιδακι, στο Sweer Movie χρησιμοποίησε το δυναμικό μικρόφωνο με δυο καψες της AKG D202 προς τα πάνω και κάτω απο τον καβαλάρη (bridge) του κόντρα μπάσου. Τοποθετημένο αγκαλιασμένο με αφρολέξ.
Στο χοροδιακο Τα Παιδιά Κάτω στον Κάμπο, rhythm master, (μαέστρος) ήταν η παιδική χωροδια που ηχογραφήθηκε πρώτη με τα παιδιά γύρο απο τον Μανο Χατζιδακι να παίζει πιάνο. Τα υπόλοιπα όργανα προστέθηκαν άλλη μέρα με βάσει τις παιδικές φωνές.
Βασικός παράγοντας του ήχου της Κολουμπια ήταν τα 2 υπόγεια Echo rooms (δωμάτια αντιχησης). Ήταν φτιαγμένα με πλακάκι. Μέσα υπήρχε ένα μεγάφωνο Goodmans ομοαξονικο, (σύμφωνα με συνομήλικα με τον τεχνικό της Κολουμπια Γιάννη Δημητρίου). Το μεγάφωνο το οδηγούσε ένας ενισχυτής HIFi με σωλήνες ηλεκτρονίων της αγγλικής εταιρίας Leak. Στην άλλη άκρη του δωματίου υπήρχε stereo μικρόφωνο για να σταλεί η πλούσια αντιχηση πίσω στην κονσόλα.
Πάμπολλα παραδείγματα του γλυκού χαρακτηριστικού ήχου των Echo rooms και στα τραγούδια του Νέου Κύματος, πχ Τραγούδια της Ποπης Αστεριάδη, Πουλόπουλου, κτλ.
Άλλη σημαντική "λεπτομέρεια" του ήχου της Κολουμπια ήταν η χρήση τεράστιων μεμβρανών ασφαλτοπανου γύρω απο τους τοίχους σε απόσταση απο αυτούς την απορρόφησς αντιχησης των μπασων συχνοτήτων. Η ιδέα προέρχεται απο τον C. W. Goyder στο All Indian Radio στο Δελχι ο οποίος χρησιμοποίησε πανελα απο Λινολεουμ. Στη συνέχεια το BBC με τον με τον Φυσικό Christofer Guilford χρησιμοποίησε Αφαλτοπανο. Η ιδέα ειναι οτι οταν τα μπάσα πέσουν πάνω στην μεμβράνη απο ασφαλτοπανο την κάνουν να πάλλεται συμπαθητικά και το ελαστομερες υλικό μετατρέπει την ακουστική ενέργεια σε θερμότητα αποσβενοντας την. Έτσι έχουμε τα μικρόφωνα ελεύθερα να πιάσουν τον κρυστάλλινο ήχο των για παράδειγμα Μαρινέλα, Κουμιωτη που με την απίστευτη αφοσίωση των μηχανικών ήχου της Κολουμια φτάνουν στα αυτιά μας λαμπερές και φυσικες σαν διαμάντια.
Το απόψε σε Θέλω - Πλέσσας που τραγουδάει η Μαρινέλλα έχει για την ορχήστρα Echo room και για την Μαρινέλα κυρίως Plate Reverb.
Το plate reverb ειναι το ανάλογο του Echo room αλλα σε 2 διαστάσεις αντί για 3εις. Το κατασκεύασε η γερμανική εταιρία EMT. Αποτελείται απο μια τεντωμένο ατσάλινη μεμβράνη. Ένας ηλεκτρομαγνητικος transducer (μεγάφωνο χωρις μεμβράνη που δονεί κατευθείαν) δονει την ατσάλινη μεγάλη σαν τεντωμένο σεντόνι πλάκα. Και δυο κρυσταλλικο μικρόφωνα επαφής παίρνουν τον πλούσιο ήχο της μεταλλικής αντιχησης.
Πάμπολλα κομμάτια του νέου κύματος ειναι και αυτά direct to stereo.
References, Πηγές:
Συνομιλίες: με τον Στέλιο Γιανακοπουλο όπως και όπου αναφέρεται με τον Γιώργο Κωνσταντοπουλο και τον Γιάννη Δημητρίου.
EMI The first 100 years - Peter Martland
The Life and Times of A D Blumlein - Russel Burns
Acoustics for radio and television studios - Ghristofer Gilford
Σημείωση:
Το Linoleum φένεται πολύ πιο φυσικό και άοσμο υλικό απο το ασφαλτοπανο και μια εταιρία που το παράγει ειναι η Tarkett.
Στην Κολουμπια φυσικά υπήρχαν και πορώδες υλικό μετά το ασφαλτοπανο για την αποροφιση των πριμων συχνοτήτων όπως και διάτρητο hardboard; για να καλύπτει αυτους τους κυματοθραύστες (αποροφητες ευρείας ζώνης συχνοτήτων).
