Απο οτι φαινεται το όμορφο γρεζι και ο όγκος στα ξένα τραγούδια μάλλον προέρχεται απο απαλό η βαθύτερο ψαλιδισμο του σήματος απο σταδιακή υπερφορτωςη ενισχυτη μικροφώνου σε τάξη Α. Τάξη Α σημαίνει τα ηλεκτρόνια ρεουν συνεχώς [1]. Οι ενισχυτές που χρησιμοποιούνται σε καθε εποχή εξαιρετικών ηχογραφήσεων ειναι κυρίως με σωλήνες ηλεκρονιων [2].
Ετςι ακούγεται η φωνή δυνατά (με την παραγωγή overtones απο τον προενιςχυτη) χωρις ο τραγουδιστής-τρία να τραγουδάει δυνατά.
Οταν προσπαθούμε να τραγουδάμε δυνατά η φωνή χάνει τον όγκο της αφου το φάσμα συχνοτήτων επικεντρώνεται στη μεσαία περιοχή. (Voice effort curves) [3].
Οταν τραγουδάμε δυνατά πρεπει και το monitoring να ειναι δυνατά αλλα αυτο οδηγεί στο να ακούμε φάλτσα αρα και να τραγουδάμε φάλτσα [4].
Επισεις οπως αναφέρει ο μηχανικος ήχου της Κολουμπια Στελιος Γιαννακοπουλος αύξηση λιγο πιο πανω απο 2.5KHz, λίγα dB δίνει παρουσία στη φωνή χρησιμοποιώντας τις ισοφωνικες καμπύλες [5].
Τα καλα EQ, equalizer, η ισοσταθμιστες, στο εξωτερικό οπως Pultec περιέχουν και πηνια. Τα πηνια ειναι πιο ακριβά αλλα η χώρα μας προσφέρεται στο να τυλίγονται με χειροποίητο τροπο.
Απο οτι φαινεται "σύγχρονα" μηχανήματα με τελεστικους ενισχυτές που χρησιμοποιούν στην ανάδραση πυκνωτή για προσομοίωση πηνιου ειναι ακατάλληλοι για την τεράστια δυναμική περιοχή που εχει ενα ζωντανό σημα ήχου [2],[6].
Στην χώρα μας φωτεινό παραδειγμα ειναι η Φίνος Films οπου τα πηνια σχεδιάστηκαν απο τον Μικέ Ψαλίδα και τυλίχτηκαν απο τον Τάσο Φουσέκη στην πλατεία Συντάγματος [7]. Μεςα απο τα μηχανήματα αυτα που ειχαν και σωλήνες ηλεκτρονίων διαμορφώθηκε ο ήχος των τραγουδιών που πήραν Oscar στη χώρα μας. Τον ήχο της φωνής που πετάγεται ολοζώντανη απο τα ηχεία τον ακούμε στη Βουγιουκλακη, Μερκούρης, Χορν....
Η Κολουμπια ειναι άλλο ενα φωτεινό παραδειγμα συνδυασμού φανταστικού ανθρώπινου δυναμικού και μηχανημάτων.
Το ακούμε στον ήχο της Μαρινελας, Κουμιωτη, Πουλόπουλου, Καζαντζίδη, Διαμαντη, η λίστα ειναι ατελείωτη.
Σημαντικο επισεις ειναι οτι στα παραπάνω παραδείγματα ελαφρός φαλιδισμος και απο την μαγνητοταινία εμπλούτιζε το τελικό αποτέλεσμα του ήχου. Στην Κολουμπια χρησιμοποιούνταν και το EMI BT2, Electric and Musical Industries British Tape Recorder 2 οπως φυσικά και στα Abbey Road Studios.
Ο Καζαντιδης δεν ήθελε κομπρεσορα στη φωνή (αυτόματη ρύθμιση ευαισθησίας κάποιων σωλήνων ηλεκρονιων) και ετςι η ρύθμιση γινόταν χειροποίητα με ανεβοταεβασμα του fader της κονσόλας απο τον Γιωργο Κωνσταντοπουλο [8].
Ευτυχώς στη χώρα μας αυτα ειναι ήδη γνωστά.
Και οι περισσότεροι που ασχολούνται με μουσική ήδη διδάσκονται τις ισοφωνικες καμπύλες Fletcher-Munson οπως και το εγχειρίδιο του Μπαχ για την ομορφη συνέχιση φθόγγων στον ανθρώπινο εγκεφαλο ανεξάρτητα απο το αν η συγχορδία ειναι σύμφωνη η διαφωνη [9].
Δεν υπάρχει επισει πια η δικαιολογία οτι στο εξωτερικό έχουν καλύτερα μικρόφωνα η μηχανήματα.
Ειναι πια γνωστό οτι πολλά απο τα αριστουργήματα που ακούμε στο ραδιόφωνο έχουν γίνει με οχι πανάκριβα δυναμικά μικρόφωνα κινητού πηνιου σωστά χρησιμοποιημένα.
Για παραδειγμα το One Love - U2 που εχει γίνει με SM58 οχι μονο στη φωνή του Bono αλλα και στα drums.
Αλλα παραδείγματα, Dire statuts, Fleetwood Mac (απο συνεντεύξεις του Shelley Yakus, Beach Boys, Elvis, (Electro-Voice RE15), ατελείωτη λίστα.
Ένας τρόπος να κατασκευάσουμε πηνια ειναι τα Pleiades filter που μπορούν να τυλιχτουν σε πυρήνα με σχήμα δακτυλίδι (ring core) Magnetec Nanoperm.
Ενισχυτές με σωλήνες ηλεκρονιων μπορούν να κατασκευαστούν ευκολα αφου μπορούν να λειτουργήσουν και με μπαταρία. Για παραδειγμα τα σχέδια προπροενιςχυτων Pleiades V series preamplifiers οπως V6, V4 ,V5 (με δυο στάδια), V0 κτλ. Για συνδεςη μικροφώνου κινητού πηνιου με smartphone, iPhone, iPad κτλ ειναι και ο προπροενιςχυτης Pleiadss K117. Τα σχέδια Pleiades ειναι ανοιχτού κώδικα και public domain.
Περισσότερα σε αλλα post του euroelectron και στο διπλανό post για κάποια κατάλληλα βιβλία.
Αναφορές:
[1] Applied Electronics - T.S. Gray - MIT
[2] Tubes vs Transistors, is there an audible difference? - Russel O' Hamm - JAES (Journal of the Audio Engineering Society)
[3] Sound picture recording and reproducing Characteristics - Loye, Morgan - Journal of the society of Motion Picture Engineers - Hollywood
[4] Sound and Hearing - Stevens, Warshofsky - Time Life science
Ήχος και Ακοη - Εγκυκολπαιδια Λάιφ
[5] Συνομιλία με τον μηχανικό ήχου Στέλιο Γιαννακοπουλο για ρυθμίσεις που έκανε την χρυσή λεγόμενη εποχή του Ελληνικού τραγουδιού στην Κολουμπια.
[6] Transient Intermodulation Distortion - Matti Otala
[7] Οι οκτώ Κύκλοι - Τάσου Φουσέκη
[8] Συνομιλια με τον Γιωργο Κωνσταντοπουλο
[9] http://normanschmidt.net/scores/bachjs-general_bass_rules.pdf
No comments:
Post a Comment